Theo báo cáo từ các cơ quan chức năng, tính đến tháng 8/2024, Bình Thuận đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ trong công tác kiểm soát và quản lý tàu cá. Đến nay, tỉnh đã cấp đăng ký cho 6.170 tàu cá, trong đó 4.308 tàu đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản còn hiệu lực, chiếm tỷ lệ 71,2%. Đặc biệt, các tàu cá có chiều dài từ 12 mét trở lên đều đã được đăng kiểm, với tổng số 3.242 tàu cá đạt tỷ lệ 84,1%. Đây là những con số rất đáng ghi nhận, cho thấy sự nỗ lực không ngừng của tỉnh trong việc tuân thủ các quy định quốc tế về khai thác thủy sản.
Công tác lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) cũng đạt được những kết quả ấn tượng. Tính đến tháng 8/2024, Bình Thuận đã hoàn thành việc lắp đặt VMS cho 1.941 tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên, đạt tỷ lệ 100%. Thiết bị này giúp cơ quan chức năng giám sát hoạt động của tàu cá, đảm bảo tuân thủ các quy định về khai thác thủy sản, đồng thời hỗ trợ trong việc xử lý các vi phạm. Việc giám sát hành trình còn giúp tỉnh theo dõi chặt chẽ các tàu cá hoạt động trên biển, giảm thiểu nguy cơ vi phạm IUU, đồng thời bảo vệ nguồn lợi thủy sản, góp phần phát triển ngành thủy sản bền vững.
Trong thời gian qua, tỉnh cũng đã thực hiện xử phạt nghiêm khắc đối với các trường hợp vi phạm IUU. Từ đầu năm 2024 đến nay, Bình Thuận đã xử phạt 283 trường hợp vi phạm với tổng số tiền phạt lên đến 2.518 triệu đồng. Điều này không chỉ phản ánh quyết tâm của tỉnh trong việc ngăn chặn các hành vi khai thác thủy sản bất hợp pháp mà còn cho thấy sự đồng bộ trong việc thực thi pháp luật, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành thủy sản.
Còn đó những thách thức cần vượt qua
Dù đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, công tác chống khai thác IUU tại Bình Thuận vẫn đang đối mặt với không ít thách thức. Một trong những khó khăn lớn nhất là số lượng tàu cá “3 không” còn tồn tại khá nhiều. Đây là những tàu không đăng ký, không giấy phép khai thác và không lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, dẫn đến việc kiểm soát hoạt động của chúng trở nên vô cùng khó khăn. Điều này không chỉ gây khó khăn cho công tác quản lý mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ vi phạm các quy định IUU.
 |
Để giải quyết triệt để vấn đề này, Bình Thuận đã và đang triển khai nhiều biện pháp mạnh mẽ và quyết liệt. Trong đó, việc hỗ trợ ngư dân đăng ký tàu cá và cấp giấy phép khai thác được tỉnh đặt lên hàng đầu. Phó Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Nguyễn Hồng Hải đã yêu cầu các sở, ngành, và địa phương phải phối hợp chặt chẽ để hoàn thành việc đăng ký tàu cá trước ngày 15/9/2024. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân về lợi ích của việc đăng ký tàu cá và tuân thủ các quy định pháp luật. Các chương trình tuyên truyền này không chỉ giúp nâng cao nhận thức của ngư dân mà còn tạo sự đồng thuận và hợp tác từ phía họ, giúp việc thực thi các biện pháp quản lý trở nên hiệu quả hơn.
Một thách thức khác mà Bình Thuận đang phải đối mặt là việc kiểm soát các tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU. Để khắc phục tình trạng này, tỉnh đã tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đặc biệt tại các cảng cá và khu vực biển nhạy cảm. Các lực lượng chức năng đã được huy động tối đa để giám sát chặt chẽ hoạt động của các tàu cá, ngăn chặn ngay từ đầu những hành vi vi phạm IUU. Nhờ đó, tình trạng vi phạm đã được kiểm soát và giảm thiểu đáng kể trong thời gian qua.
Song song với các biện pháp quản lý tàu cá, Bình Thuận cũng chú trọng đến việc cải thiện cơ sở hạ tầng tại các cảng cá, nơi có vai trò quan trọng trong hoạt động khai thác thủy sản. Tình trạng ô nhiễm tại các cảng cá không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của ngư dân mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về vệ sinh an toàn thực phẩm, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang xuất khẩu thủy sản ra thị trường quốc tế. Chính vì vậy, tỉnh đã đặt mục tiêu cải thiện cơ sở hạ tầng tại các cảng cá để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho hoạt động khai thác thủy sản.
Các khu vực cảng cá như La Gi và Phan Thiết đã được tỉnh ưu tiên xử lý tình trạng ô nhiễm. Các biện pháp như nạo vét các khu vực bến cảng, xử lý tình trạng tù đọng, hôi thối đã được thực hiện một cách nghiêm túc và triệt để. Điều này không chỉ giúp cải thiện điều kiện làm việc cho ngư dân mà còn góp phần bảo vệ môi trường biển, đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm khi xuất khẩu thủy sản.
Ngoài ra, tỉnh cũng đã đề xuất với các Bộ, Ban, Ngành trung ương để có sự hỗ trợ kịp thời trong việc cải thiện cơ sở hạ tầng cảng cá. Việc này không chỉ giúp đảm bảo hoạt động khai thác thủy sản diễn ra thuận lợi mà còn góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm thủy sản, đáp ứng các yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế. Đây là một bước đi quan trọng nhằm bảo vệ uy tín của ngành thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế, đồng thời giúp tỉnh Bình Thuận nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực thủy sản.
Nỗ lực chuẩn bị cho đợt thanh tra sắp tới của EC
Một trong những nhiệm vụ quan trọng mà tỉnh Bình Thuận đang tích cực thực hiện là chuẩn bị cho đợt thanh tra lần thứ 5 của Ủy ban Châu Âu (EC) dự kiến diễn ra vào tháng 10/2024. Đây là một yêu cầu bắt buộc nhằm tránh việc Việt Nam bị EU áp đặt "thẻ đỏ", điều này sẽ gây thiệt hại lớn cho ngành xuất khẩu thủy sản của cả nước. Để chuẩn bị cho đợt thanh tra này, tỉnh Bình Thuận đã lập kế hoạch chi tiết và giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành, và địa phương liên quan, nhằm đảm bảo mọi yêu cầu của EC đều được đáp ứng.
Các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ hoạt động của các tàu cá, đặc biệt là các tàu có nguy cơ cao vi phạm IUU. Mọi vi phạm sẽ được xử lý nghiêm túc và báo cáo kịp thời lên cấp trên để có biện pháp khắc phục hiệu quả. Ngoài ra, tỉnh cũng đã tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tại các cảng cá, đồng thời phối hợp với các lực lượng chức năng khác để đảm bảo không xảy ra các hành vi vi phạm trong quá trình thanh tra.
Việc chuẩn bị cho đợt thanh tra của EC không chỉ là trách nhiệm của tỉnh Bình Thuận mà còn là nhiệm vụ chung của cả nước. Sự thành công của đợt thanh tra này sẽ giúp Việt Nam tránh được những biện pháp trừng phạt từ EU, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho ngành thủy sản phát triển một cách bền vững và hiệu quả. Bình Thuận, với vai trò là một trong những tỉnh có tiềm năng lớn về thủy sản, đang nỗ lực hết mình để góp phần bảo vệ và phát triển ngành thủy sản của cả nước. Sự thành công của đợt thanh tra này sẽ giúp Việt Nam tránh được những biện pháp trừng phạt từ EU, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho ngành thủy sản phát triển một cách bền vững. Bình Thuận đang nỗ lực hết sức để xóa bỏ hoàn toàn tình trạng tàu cá “3 không” và tuân thủ các quy định về chống khai thác IUU. Những kết quả bước đầu rất đáng khích lệ, nhưng vẫn còn nhiều việc cần làm. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, cùng với sự hợp tác tích cực từ phía ngư dân, sẽ là yếu tố quyết định để Bình Thuận đạt được các mục tiêu đặt ra.
Hải Đăng